![](javascript:dz(dz_base, "zdjecia%252Fcv%252F000093_Walter_A%252B.jpg", dz_x, dz_y, dz_alt, dz_ts);)
Andrzej Walter
intv
Reżyser
Recenzje
ID-002542.doc
1989-06-05
1989-06-05
Film Oświatowy - Prezentacje Autorskie
Był to rok 1969, kiedy w łódzkim ogrodzie zoologicznym trwały obserwacje jaj zaskrońca, bohatera filmu przygotowywanego przez Andrzeja Waltera. Był to jego samodzielny film, w którym obok funkcji operatorskich, przejął obowiązki reżysera. Jak w wielu filmach przyrodniczych, tak i tu ostateczny efekt zależał od cierpliwości, wytrwałości i dobrego przygotowania hodowli. Czekali na moment najważniejszy, na tę chwilę kiedy zaczną pękać jaja i powoli wysuną się z nich niewielkie jeszcze zaskrońce. Dyżury pełnili na zmianę z asystentem a pomoc merytoryczną sprawował Waldemar Pilniak - pracownik ogrodu zoologicznego, który potem wielokrotnie pełnił funkcję konsultanta w filmach Andrzeja Waltera. On także inspirował poszukiwania tematyczne Wytwórni Filmów Oświatowych. Kiedy zaczął się moment najważniejszy Waltera nie było na planie. Asystent zadzwonił do domu i nie czekając na przyjazd reżysera zaczął filmować. Reżyser przyjechał prawie natychmiast, patrzyli i rejestrowali na taśmie filmowej wszystko co potem mogło stanowić o wartości filmu. Tak też się stało, sekwencje z narodzinami małych zaskrońców stanowiły w tym filmie część najbardziej atrakcyjną. Zaskroniec szybko zdobył uznanie i Andrzej Walter znany poprzednio jako operator zapisał swoją obecność jako reżyser filmów przyrodniczych. O swoim pierwszym samodzielnym filmie Andrzej Walter chętnie i często opowiadał. Wspominał o poszukiwaniach bohaterów, których wybierał spośród różnych przygotowywanych do hodowli zaskrońców. Walter wystąpił w audycji telewizyjnej poświęconej jego twórczości 22.04.1977 r. Był to kolejny odcinek cyklu Tajemniczy świat przyrody. Do filmu o zaskrońcu powrócił ponownie pięć lat później (24.03.1982 r.), kiedy to zaproszono go do programu zrealizowanego na terenie łódzkiego ogrodu zoologicznego. Tematem audycji ( z cyklu: Tajemnice i sensacje małej kinematografii) były kulisy realizacji filmu przyrodniczego na terenie ogrodu zoologicznego.
Przed 1969 r. Andrzej Walter był operatorem. Szkołę Filmową ukończył w roku 1955 i rozpoczął pracę w Wytwórni Filmów Oświatowych. Wcześniej był absolwentem Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Łodzi, co pozwoliło mu na wykorzystanie pozyskanych umiejętności do tworzenia oprawy plastycznej swoich filmów, szczególnie w zakresie tricków i modeli. Jako operator opracowywał także bardzo szczegółowe metody uzyskiwania specjalnych efektów ekranowych w filmach biologicznych.
Historia operatorskich doświadczeń Andrzeja Waltera to nie tylko film przyrodniczy. Zaczynał od dość szerokiego obszaru, uzyskując interesujące efekty (m. in. zdjęcia do nagrodzonego Brązowym Lajkonikiem filmu E. Żukowskiego Antybiotyki).
W 1960 r. był operatorem filmu Aleksandry Jaskólskiej pt. Skrzydlaci nurkowie. Chyba tu należy postawić cezurę czasową wyraźnego związku Andrzeja Waltera z filmem przyrodniczym. Niewątpliwie miał istotny udział w sukcesach, jakie zdobywała Aleksandra Jaskólska na tym polu. Podobnie jak Jaskólska, tak i Walter zwraca się ku tematyce z zakresu kultury i sztuki, ale powraca do tematyki mu najbliższej – przyrodniczej. W 1966 r. powstaje film z zakresu genetyki Szyfr życia, ale ten znaczący powstał dwa lata później w 1968 r. Były to Niesporczaki w reżyserii Aleksandry Jaskólskiej ze zdjęciami Andrzeja Waltera. Film ten był uważany za przełomowy w rozwoju filmu przyrodniczego. Pierwszy film, który po długim okresie oczekiwania miał coś wyjątkowego, /.../ stał się wydarzeniem festiwalowym w 1968 r. ("Brązowy Lajkonik" w Krakowie, dyplom honorowy w Rzymie i nagroda specjalna na Festiwalu Filmów Dydaktycznych w Łodzi). Sukcesem Niesporczaków był zarówno temat jak i zdjęcia. Rewelacyjny obraz budzącego się ze snu niesporczaka, który przespał kilkaset lat zasuszony w zielniku, pozostał na trwałe w historii filmu przyrodniczego. Film stanowił rewelację tematyczną, był relacją z naukowych badań, ale również zawierał to, czego tak oczekiwano - siłę możliwości zdjęć mikroskopowych.
Aż szkoda, że po latach tak interesujących doświadczeń operatorskich Walter będąc już samodzielnym reżyserem, rezygnuje z pracy jako operator wykorzystując w tym celu innych kolegów. Różni się tu zdecydowanie od pozostałych filmowców przyrodników, którzy mają podobny operatorski rodowód, ale nigdy nie zaniechali tych chyba w filmie przyrodniczym najważniejszych doświadczeń.
Na początku lat siedemdziesiątych Walter łączy działalność operatorską dla innych reżyserów z twórczością własną. Powstają wtedy kolejne filmy biologiczne i medyczno-biologiczne: Dlaczego krew krzepnie -1971 r., Sposoby odżywiania się zwierząt -1972 r., Wymiana gazowa u roślin i zwierząt -1972 r., Antropogeneza - 1973 r., Bioenergetyka komórki -1973 r. Filmy te w większości są przeznaczone dla potrzeb dydaktyki szkolnej a Walter staje się jednym z najlepszych specjalistów od przyrodniczego filmu dydaktycznego. Jego filmy mają bardzo prostą konstrukcję, ale nie uciekają od niezwykle efektownych i bardzo trudnych zdjęć makro- i mikroskopowych. Gdyby zestawić dorobek Andrzeja Waltera w zakresie szkolnego filmu przyrodniczego, to niewątpliwie jego twórczość powinna mieć wpływ na kształtowanie zainteresowania przyrodą u uczniów, czyli przyszłych miłośników przyrody. Walter nie ogranicza się do jednego wybranego ściśle określonego tematu czy formy. Zarówno porusza się po obszarach filmu biologicznego, przyrodniczego czy medyczno-biologicznego.
W 1982 r. Andrzej Walter zrealizował 50-minutowy film telewizyjny pt. Opowieść o dziku (operatorem był Roman Dębski). Film był kilkakrotnie emitowany w programie telewizyjnym i jak wynika z badań OBOPiSP wzbudził szerokie zainteresowanie. Walter ujawnił się w jeszcze innej formie filmu przyrodniczego. Tym razem sięgnął po fabularyzację chociaż nie odbiegł w kształtowaniu inscenizowanego obrazu od faktów, z którymi miał osobisty kontakt. Autentyczny leśniczy w autentycznej leśniczówce jest bohaterem także autentycznej opowieści o małym dziku, którego porzuciła matka i zajął się nim człowiek. Dorastanie małego dzika i otoczenie bliskich mu ludzi to atmosfera tego filmu. Chyba właśnie doświadczenie z filmów szkolnych a szczególnie świadomość poziomu odbiorcy były przy realizacji tego filmu pomocne. Walter stworzył opowieść prostą, przekonywującą i wzruszającą, a przy tym uzyskał to, co charakteryzuje dobrych filmowców przyrodników - wzbudził właściwy stosunek dziecka do przyrody.
Andrzej Walter jest również autorem scenariuszy do swoich filmów. Ma świadomość znaczenia obecności nauki w realizacji filmów - może ma na to wpływ fakt, że jego żona jest profesorem UŁ na Wydziale Biologii, sięga więc po pomoc ludzi z tego kręgu. Ostateczny kształt filmu konstruuje jednak sam zmierzając ku wykładowi prostemu dotykającemu faktów najważniejszych.
Maciej Łukowski
40-lecie Wytwórni Filmów Oświatowych i
30-lecie Polskiego Stowarzyszenia Filmów Naukowych
5 czerwca 1989 r.
Był to rok 1969, kiedy w łódzkim ogrodzie zoologicznym trwały obserwacje jaj zaskrońca, bohatera filmu przygotowywanego przez Andrzeja Waltera. Był to jego samodzielny film, w którym obok funkcji operatorskich, przejął obowiązki reżysera. Jak w wielu filmach przyrodniczych, tak i tu ostateczny efekt zależał od cierpliwości, wytrwałości i dobrego przygotowania hodowli. Czekali na moment najważniejszy, na tę chwilę kiedy zaczną pękać jaja i powoli wysuną się z nich niewielkie jeszcze zaskrońce. Dyżury pełnili na zmianę z asystentem a pomoc merytoryczną sprawował Waldemar Pilniak - pracownik ogrodu zoologicznego, który potem wielokrotnie pełnił funkcję konsultanta w filmach Andrzeja Waltera. On także inspirował poszukiwania tematyczne Wytwórni Filmów Oświatowych. Kiedy zaczął się moment najważniejszy Waltera nie było na planie. Asystent zadzwonił do domu i nie czekając na przyjazd reżysera zaczął filmować. Reżyser przyjechał prawie natychmiast, patrzyli i rejestrowali na taśmie filmowej wszystko co potem mogło stanowić o wartości filmu. Tak też się stało, sekwencje z narodzinami małych zaskrońców stanowiły w tym filmie część najbardziej atrakcyjną. Zaskroniec szybko zdobył uznanie i Andrzej Walter znany poprzednio jako operator zapisał swoją obecność jako reżyser filmów przyrodniczych. O swoim pierwszym samodzielnym filmie Andrzej Walter chętnie i często opowiadał. Wspominał o poszukiwaniach bohaterów, których wybierał spośród różnych przygotowywanych do hodowli zaskrońców. Walter wystąpił w audycji telewizyjnej poświęconej jego twórczości 22.04.1977 r. Był to kolejny odcinek cyklu Tajemniczy świat przyrody. Do filmu o zaskrońcu powrócił ponownie pięć lat później (24.03.1982 r.), kiedy to zaproszono go do programu zrealizowanego na terenie łódzkiego ogrodu zoologicznego. Tematem audycji ( z cyklu: Tajemnice i sensacje małej kinematografii) były kulisy realizacji filmu przyrodniczego na terenie ogrodu zoologicznego.
Przed 1969 r. Andrzej Walter był operatorem. Szkołę Filmową ukończył w roku 1955 i rozpoczął pracę w Wytwórni Filmów Oświatowych. Wcześniej był absolwentem Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Łodzi, co pozwoliło mu na wykorzystanie pozyskanych umiejętności do tworzenia oprawy plastycznej swoich filmów, szczególnie w zakresie tricków i modeli. Jako operator opracowywał także bardzo szczegółowe metody uzyskiwania specjalnych efektów ekranowych w filmach biologicznych.
Historia operatorskich doświadczeń Andrzeja Waltera to nie tylko film przyrodniczy. Zaczynał od dość szerokiego obszaru, uzyskując interesujące efekty (m. in. zdjęcia do nagrodzonego Brązowym Lajkonikiem filmu E. Żukowskiego Antybiotyki).
W 1960 r. był operatorem filmu Aleksandry Jaskólskiej pt. Skrzydlaci nurkowie. Chyba tu należy postawić cezurę czasową wyraźnego związku Andrzeja Waltera z filmem przyrodniczym. Niewątpliwie miał istotny udział w sukcesach, jakie zdobywała Aleksandra Jaskólska na tym polu. Podobnie jak Jaskólska, tak i Walter zwraca się ku tematyce z zakresu kultury i sztuki, ale powraca do tematyki mu najbliższej – przyrodniczej. W 1966 r. powstaje film z zakresu genetyki Szyfr życia, ale ten znaczący powstał dwa lata później w 1968 r. Były to Niesporczaki w reżyserii Aleksandry Jaskólskiej ze zdjęciami Andrzeja Waltera. Film ten był uważany za przełomowy w rozwoju filmu przyrodniczego. Pierwszy film, który po długim okresie oczekiwania miał coś wyjątkowego, /.../ stał się wydarzeniem festiwalowym w 1968 r. ("Brązowy Lajkonik" w Krakowie, dyplom honorowy w Rzymie i nagroda specjalna na Festiwalu Filmów Dydaktycznych w Łodzi). Sukcesem Niesporczaków był zarówno temat jak i zdjęcia. Rewelacyjny obraz budzącego się ze snu niesporczaka, który przespał kilkaset lat zasuszony w zielniku, pozostał na trwałe w historii filmu przyrodniczego. Film stanowił rewelację tematyczną, był relacją z naukowych badań, ale również zawierał to, czego tak oczekiwano - siłę możliwości zdjęć mikroskopowych.
Aż szkoda, że po latach tak interesujących doświadczeń operatorskich Walter będąc już samodzielnym reżyserem, rezygnuje z pracy jako operator wykorzystując w tym celu innych kolegów. Różni się tu zdecydowanie od pozostałych filmowców przyrodników, którzy mają podobny operatorski rodowód, ale nigdy nie zaniechali tych chyba w filmie przyrodniczym najważniejszych doświadczeń.
Na początku lat siedemdziesiątych Walter łączy działalność operatorską dla innych reżyserów z twórczością własną. Powstają wtedy kolejne filmy biologiczne i medyczno-biologiczne: Dlaczego krew krzepnie -1971 r., Sposoby odżywiania się zwierząt -1972 r., Wymiana gazowa u roślin i zwierząt -1972 r., Antropogeneza - 1973 r., Bioenergetyka komórki -1973 r. Filmy te w większości są przeznaczone dla potrzeb dydaktyki szkolnej a Walter staje się jednym z najlepszych specjalistów od przyrodniczego filmu dydaktycznego. Jego filmy mają bardzo prostą konstrukcję, ale nie uciekają od niezwykle efektownych i bardzo trudnych zdjęć makro- i mikroskopowych. Gdyby zestawić dorobek Andrzeja Waltera w zakresie szkolnego filmu przyrodniczego, to niewątpliwie jego twórczość powinna mieć wpływ na kształtowanie zainteresowania przyrodą u uczniów, czyli przyszłych miłośników przyrody. Walter nie ogranicza się do jednego wybranego ściśle określonego tematu czy formy. Zarówno porusza się po obszarach filmu biologicznego, przyrodniczego czy medyczno-biologicznego.
W 1982 r. Andrzej Walter zrealizował 50-minutowy film telewizyjny pt. Opowieść o dziku (operatorem był Roman Dębski). Film był kilkakrotnie emitowany w programie telewizyjnym i jak wynika z badań OBOPiSP wzbudził szerokie zainteresowanie. Walter ujawnił się w jeszcze innej formie filmu przyrodniczego. Tym razem sięgnął po fabularyzację chociaż nie odbiegł w kształtowaniu inscenizowanego obrazu od faktów, z którymi miał osobisty kontakt. Autentyczny leśniczy w autentycznej leśniczówce jest bohaterem także autentycznej opowieści o małym dziku, którego porzuciła matka i zajął się nim człowiek. Dorastanie małego dzika i otoczenie bliskich mu ludzi to atmosfera tego filmu. Chyba właśnie doświadczenie z filmów szkolnych a szczególnie świadomość poziomu odbiorcy były przy realizacji tego filmu pomocne. Walter stworzył opowieść prostą, przekonywującą i wzruszającą, a przy tym uzyskał to, co charakteryzuje dobrych filmowców przyrodników - wzbudził właściwy stosunek dziecka do przyrody.
Andrzej Walter jest również autorem scenariuszy do swoich filmów. Ma świadomość znaczenia obecności nauki w realizacji filmów - może ma na to wpływ fakt, że jego żona jest profesorem UŁ na Wydziale Biologii, sięga więc po pomoc ludzi z tego kręgu. Ostateczny kształt filmu konstruuje jednak sam zmierzając ku wykładowi prostemu dotykającemu faktów najważniejszych.
Maciej Łukowski
40-lecie Wytwórni Filmów Oświatowych i
30-lecie Polskiego Stowarzyszenia Filmów Naukowych
5 czerwca 1989 r.
Opracowała Magdalena Wojtysiak-Staniaszczyk